آیا تا به حال احساس کردهاید که دنیا دور سرتان میچرخد؟
آیا سرگیجه و گیجی مانع از انجام فعالیتهای روزمره شما شده است؟
نگران نباشید! شما تنها نیستید.
سرگیجه یکی از شایعترین مشکلات سلامتی است که میلیونها نفر در سراسر جهان را تحت تاثیر قرار میدهد.
در این مقاله جامع، به بررسی کامل سرگیجه، از علل و علائم گرفته تا روشهای درمان، پیشگیری و مانورهای درمانی، میپردازیم.
همراه ما باشید تا راه رهایی از این چرخش آزاردهنده را به طور کامل بیابید!
سرگیجه چیست؟
سرگیجه احساسی است که در آن فرد احساس میکند دنیا به دور او میچرخد یا خودش در حال چرخش است. این احساس میتواند خفیف یا شدید باشد و برای چند ثانیه تا چند ساعت طول بکشد.
انواع سرگیجه:
دو نوع اصلی سرگیجه وجود دارد:
- سبکی سر: این نوع سرگیجه با احساس ضعف، گیجی و غش همراه است. معمولاً با دراز کشیدن یا نشستن از بین میرود.
- ورتیگو: این نوع سرگیجه با احساس چرخش یا حرکت ناگهانی محیط اطراف همراه است. میتواند با حالت تهوع، استفراغ و عدم تعادل نیز همراه باشد.
علل سرگیجه:
علل مختلفی برای سرگیجه وجود دارد، از جمله:
- کمآبی بدن: نوشیدن آب ناکافی میتواند باعث کمآبی بدن و افت فشار خون شود که منجر به سرگیجه میشود.
- افت قند خون: قند خون پایین میتواند باعث ضعف، گیجی و سرگیجه شود.
- مصرف دارو: برخی از داروها، مانند داروهای ضدافسردگی، داروهای ضدتشنج و داروهای فشار خون، میتوانند عوارض جانبی مانند سرگیجه داشته باشند.
- مشکلات گوش داخلی: گوش داخلی نقش مهمی در تعادل دارد. عفونت گوش داخلی، بیماری منیر و سایر مشکلات گوش داخلی میتوانند باعث سرگیجه شوند.
- میگرن: میگرن یک سردرد شدید است که میتواند با سرگیجه، حالت تهوع و استفراغ همراه باشد.
- آسیب سر: آسیب سر میتواند باعث مشکلات تعادل و سرگیجه شود.
- مشکلات گردش خون: مشکلات گردش خون، مانند بیماری قلبی، میتوانند باعث افت فشار خون و سرگیجه شوند.
- اضطراب و استرس: اضطراب و استرس میتوانند باعث سرگیجه و سایر علائم جسمی شوند.
مقاله مرتبط: راههای درمان سرگیجه ناشی از مشکلات گوش داخلی
علائم سرگیجه:
علائم سرگیجه بسته به نوع و علت آن میتواند متفاوت باشد.
برخی از علائم شایع سرگیجه عبارتند از:
- احساس چرخش یا حرکت ناگهانی محیط اطراف
- سبکی سر
- گیجی
- ضعف
- حالت تهوع
- استفراغ
- عدم تعادل
- وزوز گوش
- تاری دید
- سردرد
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر دچار سرگیجه مکرر یا شدید، سرگیجه همراه با علائم دیگری مانند درد قفسه سینه، تنگی نفس، مشکلات بینایی، ضعف یا بیحسی در دست و پا، تب بالا، سردرد شدید یا غش هستید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
تشخیص سرگیجه:
پزشک برای تشخیص سرگیجه، سابقه پزشکی شما را بررسی میکند، معاینه فیزیکی انجام میدهد و ممکن است آزمایشهایی مانند آزمایش خون، نوار قلب و تستهای تعادل را تجویز کند.
درمان سرگیجه:
درمان سرگیجه به علت آن بستگی دارد.
برخی از روشهای درمان سرگیجه عبارتند از:
- تغییرات در سبک زندگی: نوشیدن آب کافی، خوردن غذاهای سالم، ویتامین ها، ورزش منظم، کاهش استرس و اجتناب از کافئین و الکل میتواند به کاهش سرگیجه کمک کند.
- دارو: پزشک ممکن است داروهایی برای درمان سرگیجه، مانند داروهای ضدتهوع، داروهای ضدافسردگی یا داروهای فشار خون تجویز کند.
- فیزیوتراپی: فیزیوتراپی میتواند به بهبود تعادل و کاهش سرگیجه کمک کند.
- جراحی: در برخی موارد نادر، ممکن است جراحی برای درمان سرگیجه لازم باشد.
مقاله مرتبط: درمان فوری سرگیجه + راه حل برای درمان 5 دقیقه ای سرگیجه
مانورهای درمانی سرگیجه: رهایی از چرخش با حرکات ساده
در برخی موارد خاص، پزشکان برای درمان سرگیجه ناشی از مشکلات گوش داخلی، مانورهای فیزیکی سادهای را تجویز میکنند. این مانورها با حرکت دادن سر به موقعیتهای خاص، به جابجایی ذرات اتوکونیا (اتوک) کمک میکنند که در نهایت موجب برطرف شدن سرگیجه میشود.
مهم است به خاطر داشته باشید که این مانورها باید حتما تحت نظر پزشک یا فیزیوتراپیست آموزش دیده انجام شوند. انجام نادرست این مانورها ممکن است باعث تشدید سرگیجه شود.
در اینجا به چند نمونه از رایجترین مانورهای سرگیجه اشاره میکنیم:
1. تشخیص گوش مشکلدار:
- به پهلو دراز بکشید و سر خود را 90 درجه به سمت راست بچرخانید.
- اگر در این حالت دچار سرگیجه شدید، مشکل از گوش راست شماست.
- اگر در این حالت سرگیجه نداشتید، به پهلو دراز بکشید و سر خود را 90 درجه به سمت چپ بچرخانید.
- اگر در این حالت دچار سرگیجه شدید، مشکل از گوش چپ شماست.
2. مانور Semont:
- صاف روی لبه تخت بنشینید.
- سر خود را 45 درجه به سمت گوش سالم بچرخانید.
- به سرعت دراز بکشید و سر خود را 105 درجه به سمت گوش مشکلدار بچرخانید.
- چند دقیقه در این حالت بمانید.
- به سرعت سر خود را به سمت گوش سالم بچرخانید.
- چند دقیقه در این حالت بمانید.
- به آرامی بلند شوید و برای چند دقیقه آرام بنشینید.
3. مانور نیمه معلق:
- روی پاشنه پا بنشینید و سر خود را به سمت بالا نگه دارید.
- سر خود را پایین نگه دارید و چانه را کمی به سمت زانوها فشار دهید.
- سر خود را 45 درجه به سمت گوش مشکلدار بچرخانید.
- تا 30 ثانیه صبر کنید.
- سر خود را به سرعت به سمت دیگر بچرخانید.
- تا 30 ثانیه صبر کنید.
- به سرعت بنشینید.
- در صورت ادامه سرگیجه، 4 تا 5 بار این حرکت را تکرار کنید.
4. مانور Gufoni:
- روی یک صندلی بنشینید و پاها را آویزان کنید.
- به سرعت به سمت گوش سالم خم شوید تا جایی که سرتان به میز برسد.
- به سرعت سر خود را 90 درجه به سمت میز بچرخانید.
- 30 ثانیه صبر کنید.
- به سرعت به حالت نشسته برگردید.
- این حرکت را 3 بار تکرار کنید.
5. مانور Epley:
- روی تخت دراز بکشید و یک بالش پشت سر خود قرار دهید.
- سر خود را 45 درجه به سمت گوش مشکلدار بچرخانید.
- به سرعت دراز بکشید.
- 30 ثانیه صبر کنید.
- سر خود را 45 درجه به سمت دیگر بچرخانید.
- 30 ثانیه صبر کنید.
- به سرعت سر خود را 90 درجه به سمت دیگر بچرخانید.
- 30 ثانیه صبر کنید.
- به آرامی بلند شوید و برای چند دقیقه آرام بنشینید.
6. ورزش Brandt – Daroff:
- روی لبه تخت بنشینید.
- به سرعت به سمت راست دراز بکشید.
- 30 ثانیه صبر کنید.
- به آرامی به حالت نشسته برگردید.
- همین کار را با سمت دیگر انجام دهید.
- این تمرین را تکرار کنید.
فشار بر نقاط خاص بدن برای رفع سرگیجه: راهنمای گام به گام
توجه: قبل از انجام هرگونه اقدام برای رفع سرگیجه، حتماً با پزشک خود مشورت کنید. پزشک با بررسی دقیق علت سرگیجه، مناسبترین روش درمانی را برای شما تجویز میکند.
فشار بر نقاط خاص بدن میتواند به عنوان یک روش مکمل در کنار سایر روشهای درمانی، به کاهش موقت سرگیجه کمک کند. در اینجا نحوه انجام دو روش فشار بر نقاط خاص بدن را برای رفع سرگیجه شرح میدهیم:
1. فشار بر نقطه P6:
- محل نقطه: این نقطه روی ساعد داخلی شما، سه انگشت زیر مچ دست و بین دو تاندون قرار دارد.
- نحوه انجام:
- با انگشت شست یا انگشت سبابه خود، به مدت 4 تا 5 ثانیه به نقطه P6 فشار وارد کنید.
- فشار را به طور مداوم و عمیق اعمال کنید، اما مراقب باشید که بیش از حد فشار وارد نکنید.
- این کار را 3 تا 5 بار تکرار کنید.
2. ماساژ نقطه HT7:
- محل نقطه: این نقطه کوچک در بالای پای شما، بین انگشت چهارم و کوچک قرار دارد.
- نحوه انجام:
- با انگشت سبابه خود، به مدت 30 ثانیه نقطه HT7 را به آرامی ماساژ دهید.
- حرکات دایرهای یا فشار ملایم را امتحان کنید.
- این کار را روی هر دو پا انجام دهید.
نکات مهم:
- اگر در حین انجام این روشها احساس درد کردید، بلافاصله متوقف شوید.
- اگر سرگیجه شما بعد از انجام این روشها بهتر نشد یا بدتر شد، به پزشک خود مراجعه کنید.
- این روشها را به عنوان جایگزینی برای درمانهای پزشکی تجویز شده توسط پزشک خود در نظر نگیرید.
تمرین حفظ نگاه ثابت:
- نحوه انجام:
- روبروی خود یک نقطه ثابت مانند یک مربع رنگی یا یک دکمه قرار دهید.
- به طور مستقیم به این نقطه خیره شوید و سعی کنید تمرکز خود را روی آن حفظ کنید.
- به آرامی سر خود را از یک طرف به سمت دیگر حرکت دهید.
- سرعت حرکت سر خود را به تدریج افزایش دهید، اما اگر احساس سرگیجه کردید، سرعت را کم کنید یا متوقف شوید.
- این تمرین را به مدت 1 دقیقه انجام دهید.
هشدار:
- اگر در حین انجام این تمرین سرگیجه شما کمتر نشد و افزایش یافت، سریعا متوقف شوید و با پزشک خود مشورت کنید.
نکات مهم در انجام مانورهای سرگیجه:
- ایمنی اولویت دارد: هرگز بدون آموزش مناسب اقدام به انجام این مانورها نکنید. برای یادگیری صحیح این حرکات حتما به پزشک یا فیزیوتراپیست مراجعه کنید.
- انجام با معده خالی: برای جلوگیری از حالت تهوع ناشی از سرگیجه، بهتر است مانورها را با معده خالی انجام دهید.
- فضای امن: اطمینان حاصل کنید که در فضایی امن و با حضور فردی دیگر برای کمک احتمالی، این مانورها را انجام میدهید.
- تکرار جلسات: بسته به شدت سرگیجه، ممکن است نیاز به تکرار جلسات مانور درمانی در طی چند روز یا هفته تحت نظر پزشک باشد.
- عوارض جانبی احتمالی: در برخی موارد، ممکن است پس از انجام مانورها احساس سرگیجه یا گیجی موقتوم داشته باشید. این حالت طبیعی است و معمولا به زودی برطرف میشود. در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی جدی، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
مزایای مانورهای سرگیجه:
- غیرتهاجمی: این مانورها بدون نیاز به دارو یا جراحی انجام میشوند.
- اثربخشی بالا: در صورت انجام صحیح، این مانورها میتوانند به طور موثری سرگیجه ناشی از BPPV را درمان کنند.
- ایمنی نسبی: زیر نظر پزشک یا فیزیوتراپیست، این مانورها معمولا ایمن و بدون عوارض جدی هستند.
- سرعت بهبود: با انجام منظم این مانورها، در مدت زمان کوتاهی میتوانید شاهد کاهش قابل توجه علائم سرگیجه باشید.
به خاطر داشته باشید که سرگیجه میتواند ناشی از علل زمینهای مختلفی باشد. در صورت مواجهه با سرگیجه، مراجعه به پزشک برای تشخیص دقیق علت و انتخاب روش درمانی مناسب ضروری است. مانورهای سرگیجه تنها برای موارد خاصی از سرگیجه ناشی از مشکلات گوش داخلی کاربرد دارند.
پیشگیری از سرگیجه:
سرگیجه مشکلی است که میتواند زندگی روزمره شما را مختل کند. اما خبر خوب این است که با رعایت برخی نکات میتوان از بروز سرگیجه پیشگیری کرد یا شدت و دفعات آن را کاهش داد.
در اینجا به برخی از راهکارهای پیشگیری از سرگیجه اشاره میکنیم:
- هیدراته ماندن: نوشیدن آب کافی در طول روز، به ویژه در هوای گرم یا هنگام بیماری، از کم آبی بدن و افت فشار خون که منجر به سرگیجه میشود، جلوگیری میکند. حتی کم آبی خفیف ناشی از نخوردن آب قبل از غذا، میتواند باعث افت فشار خون و سرگیجه شود. پس عادت کنید قبل از غذا یک لیوان آب بنوشید، به خصوص اگر با افت فشار خون بعد از غذا خوردن مواجه هستید.
- رژیم غذایی سالم: داشتن رژیم غذایی متعادل و سرشار از میوه، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین بدون چربی به کنترل قند خون و فشار خون کمک میکند و در نتیجه خطر سرگیجه را کاهش میدهد. از مصرف غذاهای فرآوری شده، چرب، شور و شیرین که میتوانند باعث نوسانات قند خون و تشدید سرگیجه شوند، اجتناب کنید.
- خواب کافی: خواب کافی برای سلامت کلی و همچنین تعادل بدن ضروری است. کمبود خواب میتواند باعث سرگیجه شود. سعی کنید هر شب 7 تا 8 ساعت خواب باکیفیت داشته باشید.
- کاهش استرس: استرس و اضطراب میتوانند علائم سرگیجه را تشدید کنند. تمرینات آرامشبخش مانند مدیتیشن، یوگا یا تنفس عمیق را برای کاهش استرس امتحان کنید.
- محدود کردن محرکها: کافئین، الکل و دخانیات میتوانند علائم سرگیجه را بدتر کنند. مصرف این مواد را محدود کنید یا به طور کلی آنها را کنار بگذارید.
- اجتناب از حرکات ناگهانی سر: برخی از افراد با حرکات ناگهانی سر مانند چرخاندن سریع سر یا نگاه کردن به بالا دچار سرگیجه میشوند. سعی کنید این حرکات را با احتیاط و به آرامی انجام دهید.
- برخی از داروها: سرگیجه میتواند یکی از عوارض جانبی برخی داروها باشد. در صورت مصرف دارو و تجربه سرگیجه، با پزشک خود در مورد عوارض جانبی دارو و جایگزینهای احتمالی مشورت کنید.
- مراقبت از گردن: کشیدگی عضلات گردن نیز میتواند منجر به سرگیجه شود. تمرینات کششی ملایم گردن به صورت روزانه میتواند از بروز این مشکل جلوگیری کند. در صورت درد گردن، حتما به پزشک مراجعه کنید.
- محیط امن: برای جلوگیری از آسیب در صورت بروز ناگهانی سرگیجه، در محیطهای ناامن مانند حمام یا ارتفاعات زیاد احتیاط کنید.
- مراجعات منظم پزشکی: با پزشک خود در مورد سابقه سرگیجه و هرگونه علائم هشداردهنده جدید صحبت کنید. چکاپهای منظم پزشکی به تشخیص زودهنگام مشکلات زمینهای احتمالی که میتوانند منجر به سرگیجه شوند، کمک میکند.
با رعایت این نکات و داشتن سبک زندگی سالم، میتوانید احتمال ابتلا به سرگیجه را به طور قابل توجهی کاهش دهید و از چرخش دنیا در نظر خود جلوگیری کنید. در صورت مواجهه با سرگیجه، به خصوص اگر مکرر یا شدید باشد، حتما به پزشک مراجعه کنید تا علت زمینهای آن تشخیص داده شده و درمان مناسب برای شما در نظر گرفته شود.
مقاله مرتبط: توصیههایی برای کاهش سرگیجه
مزایای درمان سرگیجه در سمعک ترنم:
- تشخیص دقیق: کلینیک ترنم با بهرهمندی از تیم متخصص گوش و حلق و بینی، متخصصین مغز و اعصاب و ادیولوژیست (شنواییشناس) مجرب، به بررسی دقیق علائم و سوابق پزشکی شما میپردازد. همچنین با انجام تستهای تخصصی مانند نوار گوش، اودیومتری (سنجش شنوایی) و تستهای تعادل، علت زمینهای سرگیجه را به درستی تشخیص میدهد. تشخیص دقیق، زمینه را برای انتخاب بهترین روش درمانی فراهم میکند.
- درمان جامع: کلینیک ترنم درمان سرگیجه را به صورت جامع در نظر میگیرد. بر اساس علت زمینهای سرگیجه، ترکیبی از روشهای درمانی دارویی، فیزیوتراپی دهلیزی، تجویز سمعک (در صورت لزوم) و سایر روشهای درمانی را برای شما در نظر میگیرد. این رویکرد جامع به درمان سرگیجه، شانس موفقیت را افزایش داده و به بهبود سریعتر وضعیت بیمار کمک میکند.
- تخصص در اختلالات گوش: متخصصین کلینیک ترنم با داشتن دانش و تجربه بالا در زمینه اختلالات گوش، به ویژه بیماریهای مربوط به گوش داخلی که میتوانند باعث سرگیجه شوند، میتوانند به بهترین نحو ممکن به درمان سرگیجه ناشی از مشکلات گوش کمک کنند.
- فیزیوتراپی دهلیزی تخصصی: کلینیک ترنم با داشتن فیزیوتراپیستهای مجرب و کارآزموده در زمینه دهلیزی، برنامه درمانی فیزیوتراپی متناسب با نیازهای شما را طراحی و اجرا میکند. این برنامه میتواند به تقویت سیستم دهلیزی، بهبود تعادل و کاهش قابل توجه سرگیجه کمک کند.
- تجویز سمعک با رویکرد درمانی: در برخی موارد، کم شنوایی میتواند زمینهساز سرگیجه باشد. متخصصین شنواییشناس کلینیک ترنم با بررسی دقیق وضعیت شنوایی شما، در صورت لزوم سمعک مناسب را تجویز میکنند. سمعکهای پیشرفتهای که در کلینیک ترنم موجود است، نه تنها شنوایی شما را تقویت میکنند، بلکه با داشتن تکنولوژیهای خاص میتوانند به بهبود تعادل و کاهش سرگیجه ناشی از کم شنوایی نیز کمک کنند.
- خدمات پس از درمان: کلینیک ترنم شما را تنها نمیگذارد. پس از اتمام دوره درمان، کلینیک همچنان وضعیت شما را پیگیری میکند و در صورت نیاز، جلسات مشاوره و ویزیتهای دورهای برای شما در نظر میگیرد. این خدمات پس از درمان به اطمینان از بهبودی کامل و جلوگیری از عود مجدد سرگیجه کمک میکند.
درمان تخصصی سرگیجه در کلینیک سمعک ترنم:
کلینیک سمعک ترنم با بهرهمندی از متخصصین گوش و حلق و بینی، متخصصین مغز و اعصاب، ادیولوژیست (شنواییشناس) و فیزیوتراپ مجرب، خدمات تشخیصی و درمانی جامع را برای بیماران مبتلا به سرگیجه ارائه میدهد. برخی از این خدمات عبارتند از:
- تشخیص علت زمینهای سرگیجه: پزشکان متخصص در کلینیک ترنم با بررسی دقیق علائم و انجام تستهای تخصصی مانند نوار گوش، اودیومتری (سنجش شنوایی) و تستهای تعادل، علت زمینهای سرگیجه را تشخیص میدهند.
- تجویز دارو: در صورت نیاز، پزشک متخصص داروهای مناسب برای کنترل علائم سرگیجه مانند داروهای ضدتهوع، داروهای ضدالتهاب و داروهای ضد اضطراب را تجویز میکند.
- فیزیوتراپی دهلیزی: فیزیوتراپی دهلیزی نوع خاصی از فیزیوتراپی است که برای توانبخشی سیستم دهلیزی (مسئول تعادل) طراحی شده است. این نوع فیزیوتراپی با تمرینات سر و گردن به بهبود تعادل و کاهش سرگیجه کمک میکند. کلینیک سمعک ترنم با داشتن فیزیوتراپیستهای مجرب در زمینه دهلیزی، میتواند به رفع سرگیجه شما کمک کند.
- تجویز سمعک برای سرگیجه ناشی از کم شنوایی: در برخی موارد، کم شنوایی میتواند باعث برهم خوردن تعادل و ایجاد سرگیجه شود. در این موارد، تجویز سمعک مناسب توسط متخصصین شنواییشناس کلینیک ترنم میتواند به بهبود تعادل و کاهش سرگیجه کمک کند.
خدمات مرتبط در کلینیک سمعک ترنم:
کلینیک سمعک ترنم علاوه بر درمان سرگیجه، خدمات دیگری را نیز در زمینه سلامت شنوایی ارائه میدهد که به طور غیرمستقیم میتوانند در بهبود کیفیت زندگی شما موثر باشند. برخی از این خدمات عبارتند از:
- غربالگری شنوایی: غربالگری شنوایی به ویژه برای افراد بالای 50 سال و کسانی که در معرض صداهای بلند قرار دارند، بسیار مهم است. کلینیک ترنم با انجام تستهای غربالگری شنوایی دقیق، میتواند افت شنوایی را در مراحل اولیه تشخیص دهد. تشخیص زودهنگام افت شنوایی، امکان درمان به موقع و جلوگیری از عوارض بعدی مانند سرگیجه را فراهم میکند.
- تجویز و تنظیم سمعک: کلینیک ترنم انواع سمعکهای باکیفیت و پیشرفته را از برندهای معتبر دنیا ارائه میدهد. متخصصین شنواییشناس مجرب کلینیک، سمعک مناسب را بر اساس نوع و میزان افت شنوایی شما تجویز کرده و آن را به طور دقیق برای شما تنظیم میکنند. سمعکهای پیشرفته موجود در کلینیک ترنم نه تنها شنوایی شما را به طور قابل توجهی بهبود میبخشند، بلکه برخی از آنها دارای تکنولوژیهایی هستند که میتوانند به کاهش وزوز گوش نیز کمک کنند.
- درمان وزوز گوش: وزوز گوش، احساس زنگ زدن یا وزوز در گوش است که میتواند بسیار آزاردهنده باشد. در برخی موارد، وزوز گوش میتواند همراه با سرگیجه بروز کند. کلینیک ترنم با بهرهمندی از روشهای درمانی جدید و کارآمد به کاهش علائم وزوز گوش و بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک میکند.
سرگیجه شما را تسلیم خود کرده؟ وقت آن است که با متخصصان سمعک ترنم تماس بگیرید!
دنیا دور سرتان میچرخد؟ حالت تهوع و سرگیجه امانتان را بریده؟
نگران نباشید!
متخصصان مجرب سمعک ترنم با دانش و تجربه تخصصی خود در زمینه تشخیص و درمان سرگیجه، در کنار شما هستند تا به شما در رهایی از این مشکل آزاردهنده کمک کنند.
همین الان با ما تماس بگیرید و وقت مشاوره حضوری رزرو کنید!