اهمیت سنجش شنوایی در کودک
آسیب شنوایی در کودکان می‌تواند بر روند یادگیری صحبت، زبان و مهارت‌های اجتماعی کودک تأثیرگذار باشد. هرچه آسیب شنوایی کودک زودتر شناخته‌شده و تحت درمان قرار گیرد، احتمال اینکه زودتر بتواند توانایی‌هایش را به دست آورد نیز بیشتر است.
اگر احساس کردید کودکتان مبتلا به آسیب شنوایی است، هرچه سریع‌تر این موضوع را با پزشک مربوطه در میان گذاشته و کودک را برای انجام آزمایش شنوایی سنجی و درمان، به پزشک نشان دهید. اما نکته مهم این است که فقط در صورتی می‌توانیم این موضوع را تشخیص دهیم، که بدانیم آسیب شنوایی چیست؟
آسیب شنوایی زمانی اتفاق می‌افتد که یکی از اجزای گوش، نتواند به‌طور طبیعی وظیفه‌اش را انجام دهد. این آسیب می‌تواند به بخش‌هایی مانند گوش خارجی، گوش میانی، گوش داخلی، اعصاب شنوایی و سیستم شنوایی وارد شود. اما چه عواملی باعث ایجاد این نوع آسیب‌ها در کودکمان می‌شود؟ برای یافتن پاسخ و نحوه درمان این مشکل، تا آخر مقاله با ما همراه باشید.
علل ایجاد آسیب شنوایی در کودک چیست؟
آسیب شنوایی در کودکان می‌تواند مادرزادی و یا اکتسابی باشد. علت حدود ۵۰ درصد از کل آسیب‌های شنوایی مادرزادی، عوامل ژنتیکی هستند. اما ۵۰ درصد دیگر عوامل این آسیب مادرزادی که ارتباطی به ژنتیک و نیاکان کودک ندارند، عبارت‌اند از:
- بیماری
- عفونت‌های پیش از تولد
- استفاده از دارو، الکل و درمان‌های دارای خاصیت سمی بر روی اعضای شنوایی
- تولد زودهنگام
- مشکلات دیگر همراه با تولد کودک
انواع آسیب شنوایی در کودک
این اختلال به‌طورکلی 2 نوع دارد که در ادامه به‌صورت جداگانه به آن‌ها خواهیم پرداخت.
۱. آسیب شنوایی هدایتی
به آسیب ایجادشده در قسمت گوش خارجی یا میانی، آسیب شنوایی هدایتی گفته می‌شود. در افرادی که مبتلا به این آسیب هستند، قسمت گوش داخلی به‌درستی وظیفه‌اش را انجام می‌دهد، اما در قسمت گوش خارجی یا میانی مانع یا آسیبی وجود دارد که بر صداها تأثیر گذاشته و مانع رسیدن اصوات به گوش داخلی می‌شود.
آسیب شنوایی هدایتی در کودکان معمولاً موقت بوده و درمان می‌شود.
افرادی که مبتلا به این اختلال هستند، صداهای خارجی را آرام‌تر شنیده و صدای خودشان را بلندتر از حد معمول می‌شنوند.
۲. آسیب شنوایی عصبی
به آسیب ایجادشده در گوش داخلی، آسیب شنوایی عصبی گفته می‌شود. این آسیب به دلیل وجود اختلال در عملکرد حلزون گوش یا مجراهای شنوایی که به مغز می‌روند ایجاد شده و معمولاً مادرزادی هستند.
دقت کنید که این آسیب می‌تواند با قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض صدای بلند موسیقی، سروصدا و استفاده از داروهایی که می‌توانند به شنوایی آسیب وارد کنند، بدتر شود. لازم به ذکر است که آسیب شنوایی عصبی، اختلالی دائمی بوده و با دارو و جراحی نمی‌توان آن را درمان کرد.
۳. آسیب شنوایی ترکیبی
بعضی‌اوقات، ترکیبی از عوامل باعث ایجاد هر دو نوع آسیب شنوایی شده و به هر سه قسمت گوش خارجی، میانی و داخلی آسیب می‌زنند.
آسیب شنوایی در کودک چه علائمی دارد؟
همیشه نسبت به مواقعی که فرزندتان عکس‌العمل مناسبی نسبت به صداهای اطراف نشان نمی‌دهد، حساس باشید؛ چراکه ممکن است این موضوع، یکی از علائم وجود آسیب شنوایی در کودکان باشد.
مهم‌ترین نشانه وجود آسیب شنوایی در کودک، تأخیر در یادگیری زبان و صحبت کردن است. همچنین موارد ذکرشده در ادامه نیز علائمی هستند که نشان می‌دهند شنوایی کودک سالم نیست:
- اگر فردی در میدان دید کودک حضور نداشته باشد شروع به صحبت کند، کودک واکنشی نشان نمی‌دهد؛ به‌خصوص زمانی که عواملی محیطی حواس کودک را پرت کنند
- زمانی که کودک متوجه می‌شود کسی اسمش را صدا زده است، صرف‌نظر از میزان صدا، تعجب می‌کند
- هنگامی‌که میزان صدای تلویزیون برای دیگر اعضای خانواده مناسب است ولی کودک بیش‌ازحد به تلویزیون نزدیک می‌شود
- کودک صدای تلویزیون را تا حد بسیار زیادی بالا می‌برد
- کودک به صداهای شدید و بلند عکس‌العمل نشان نمی‌دهد
اگر فرزندتان مبتلا به آسیب شنوایی بوده و به مدرسه می‌رود، ممکن است توجه کودکان دیگر را به خود جلب کرده و یا مشکلات رفتاری یا اجتماعی پیدا کند. پس هرچه سریع‌تر در صورت مشاهده این نشانه‌ها، کودکتان را به پزشک مربوطه نشان دهید.
آیا برای آسیب شنوایی کودک راهکارهای درمانی وجود دارد؟
لازم به ذکر است که هیچ‌گونه درمان یا راهکاری وجود ندارد که برای تمامی افراد جواب دهد. تنها یک برنامه درمانی مناسب است که می‌تواند این مشکل را بهبود بخشد. یک برنامه درمانی صحیح، شامل کنترل و بررسی دائمی کودک، پیگیری‌های فراوان و ایجاد هرگونه تغییری در این مسیر است.
همچنین تعدادی روش‌های برقراری ارتباط متفاوتی برای کودکان مبتلا به این اختلال و خانواده‌هایشان هم وجود دارد. بعضی از این روش‌ها عبارت‌اند از:
۱. فراگیری راه‌های دیگر برای برقراری ارتباط؛ مانند زبان اشاره
۲. استفاده از فناوری‌های کمک‌کننده به برقراری ارتباط با کودک؛ مانند استفاده از سمعک یا کاشت پرده صماخ
۳. استفاده از دارو و عمل‌های جراحی برای اصلاح بعضی از انواع آسیب‌های شنوایی
۴. حمایت دائمی خانواده از کودک مبتلا به آسیب شنوایی
عوامل کم شنوایی نوزادان
منابع
