آیا تا به حال در یک جلسه شلوغ یا یک گفتگوی گروهی، احساس کردهاید که تنها از یک سمت میتوانید صداها را به وضوح بشنوید؟ آیا درک جهتیابی صداها برایتان دشوار شده است؟ اینها تجربههای رایج افرادی هستند که از ناشنوایی یکطرفه یا (Single-Sided Deafness – SSD) رنج میبرند، وضعیتی که در آن یک گوش کاملاً یا تقریباً ناشنواست و گوش دیگر شنوایی طبیعی یا نزدیک به طبیعی دارد. این شرایط، علیرغم شنیدن خوب با یک گوش، میتواند چالشهای بزرگی در محیطهای پر سروصدا، جهتیابی صوتی و درک کامل مکالمات ایجاد کند. در مواجهه با این مشکل، علم شنواییشناسی راه حلی تخصصی به نام سمعک کراس (CROS) را معرفی کرده است. اگر به دنبال درک این هستید که چگونه با خرید سمعک تکنولوژی میتواند شکاف شنیداری یکطرفه شما را پر کند و کیفیت زندگیتان را به طرز چشمگیری بهبود بخشد، در این مقاله کامل و جامع همراه ما باشید تا به صورت تخصصی اما روان، ماهیت، عملکرد و کاربردهای این سیستم انقلابی را بررسی کنیم.
سمعک کراس (CROS) چیست و چگونه کار میکند؟
سمعک کراس (CROS) که مخفف عبارت Contralateral Routing of Signal است، یک سیستم کمک شنوایی پیشرفته محسوب میشود که به طور خاص برای افرادی طراحی شده است که در یک گوش دچار کم شنوایی کامل یا بسیار شدید (ناشنوایی یکطرفه) و در گوش دیگر دارای شنوایی طبیعی هستند. این سیستم از دو جزء اصلی تشکیل شده است: یک فرستنده (میکروفون) که در گوش بد یا ناشنوا قرار میگیرد و وظیفه دریافت صداها را از آن سمت بر عهده دارد و یک گیرنده (بلندگو و تقویتکننده) که در گوش خوب یا دارای شنوایی طبیعی قرار میگیرد. فرستنده صدای دریافتی از سمت ناشنوا را به صورت بیسیم به گیرنده ارسال میکند. به این ترتیب، مغز قادر خواهد بود صداهایی را که قبلاً به دلیل مسدود بودن گوش ناشنوا کاملاً از دست میداد، از طریق گوش شنوا بشنود. این فرآیند باعث میشود که شنونده بدون نیاز به چرخاندن سر به سمت منبع صدا، از صداهایی که در سمت ناشنوایی قرار دارند، آگاه شود و در محیطهای پیچیده، آگاهی بیشتری پیدا کند.
کاربرد اصلی سمعک کراس برای ناشنوایی یکطرفه
کاربرد اصلی و حیاتی سمعک کراس، غلبه بر چالشهای ناشی از ناشنوایی یکطرفه است که در آن، مغز قادر به دریافت اطلاعات صوتی از یک سمت نیست و در نتیجه، پدیده “سایه سر” (Head Shadow Effect) رخ میدهد. این پدیده باعث میشود که سر، به عنوان یک مانع فیزیکی، صداهایی که از سمت گوش ناشنوا میآیند را تضعیف کرده یا کاملاً مسدود کند و همین امر باعث میشود که درک گفتار در محیطهای پر سر و صدا یا زمانی که منبع صدا در سمت ناشنوا قرار دارد، به شدت کاهش یابد. سمعک برای ناشنوایی یک طرفه مانند یک پل صوتی عمل میکند و با انتقال صدا از سمت ناشنوا به گوش شنوا، به کاربر این امکان را میدهد که جهتیابی صوتی و آگاهی محیطی خود را بهبود بخشد. اگر یک نفر در سمت “بد” کاربر صحبت کند، کاربر میتواند صدای او را در گوش “خوب” بشنود، بدون اینکه مجبور باشد موقعیت خود را تغییر دهد و این بهبود چشمگیری در کیفیت تعاملات اجتماعی ایجاد میکند.
تفاوت سمعک کراس و بیکراس (BiCROS)
اگرچه هدف هر دو سیستم سمعک کراس و سمعک بیکراس (BiCROS) رفع مشکل کمشنوایی یا ناشنوایی یکطرفه است، اما تفاوت عمده آنها در وضعیت شنوایی گوش “بهتر” یا “سالم” است. در سیستم سمعک کراس که تاکنون مورد بحث قرار گرفت، گوش “بهتر” یا شنوا، دارای شنوایی طبیعی است و به همین دلیل گیرنده در آن فقط وظیفه انتقال صدای گوش بد را بر عهده دارد. در مقابل، سیستم سمعک بیکراس (Bilateral Contralateral Routing of Signal) برای افرادی طراحی شده است که یک گوش کاملاً ناشنوا و گوش دیگر نیز دچار کمشنوایی ملایم تا متوسط است. در سمعک کراس و بیکراس، سیستم بیکراس نیز شامل یک فرستنده در گوش بد است، اما گیرنده در گوش بهتر، علاوه بر دریافت و پخش صدای گوش بد، وظیفه تقویتکننده را نیز برای جبران کم شنوایی موجود در آن گوش بر عهده دارد. انتخاب بین این دو سیستم حیاتی است و تنها باید با تشخیص دقیق شنواییشناس انجام شود.
بیشتر بخوانید: معرفی سمعک های مناسب وزوز گوش
انواع سمعک کراس و سمعک کراس نامرئی
پیشرفتهای تکنولوژی باعث شده است که سمعک کراس نامرئی در انواع و مدلهای مختلفی تولید شود تا پاسخگوی سلیقه و نیازهای زیبایی شناختی کاربران باشد. از نظر طراحی و اندازه، این سمعکها مشابه سمعکهای معمولی در دسترس هستند. دو نوع اصلی شامل پشت گوشی (BTE) و داخل گوشی (ITE) هستند که نوع پشت گوشی معمولاً قدرت بیشتر و عمر باتری طولانیتری ارائه میدهد. اما یکی از مدلهای پرطرفدار که بسیاری از کاربران به دنبال آن هستند، سمعک کراس نامرئی است. این مدلها که معمولاً از نوع ITE هستند و به طور دقیقتر کاملاً در کانال (CIC) یا نامرئی در کانال (IIC) قرار میگیرند، به دلیل کوچک بودن و پنهان شدن کامل در مجرای گوش، تقریباً از دید پنهان هستند. هرچند، به دلیل محدودیت فضا، ممکن است قابلیتهای پیشرفته و طول عمر باتری آنها نسبت به مدلهای بزرگتر کمی کمتر باشد. انتخاب مدل بستگی به شدت ناشنوایی گوش خوب (در صورت استفاده از بیکراس)، اندازه کانال گوش و ترجیح کاربر برای نامرئی بودن دارد.
خرید سمعک کراس و ملاحظات قیمت سمعک کراس
تصمیم برای خرید سمعک کراس یک سرمایهگذاری مهم برای بهبود کیفیت زندگی روزمره است و باید با دقت انجام شود. قبل از هر اقدامی، ارزیابی کامل شنوایی توسط یک شنواییشناس مجرب و تعیین نیاز دقیق به سیستم کراس یا بیکراس ضروری است. شنواییشناس میتواند بهترین مدل متناسب با نیازها، وضعیت شنوایی و سبک زندگی شما را توصیه کند. عواملی که بر قیمت سمعک کراس تأثیر میگذارند شامل تکنولوژی سمعک (نسل پردازنده)، قابلیتهای ویژه (مانند اتصال بلوتوث، ضد آب بودن)، طراحی (نامرئی، پشت گوشی) و شرکت سازنده (برند) هستند. سمعکهایی با تکنولوژی پیشرفتهتر برای محیطهای پر سروصداتر، اغلب گرانتر هستند، اما تجربه شنیداری بهتری ارائه میدهند. توصیه میشود که هرگز کیفیت را فدای قیمت نکنید و اطمینان حاصل کنید که خدمات پس از فروش و تنظیمات تخصصی لازم توسط مرکز معتبر ارائه میشود.
در ادامه وبسایت healthyhearing نکات مهمی بیان کرده است:
“With a CROS hearing system, you wear a transmitter on the “bad” ear that picks up sound. On the “good” ear, you wear a receiver and a microphone. They deliver the transmitted sound from your bad ear into your good ear.
ترجمه:
با سیستم شنوایی CROS، شما یک فرستنده را روی گوش “بد” خود قرار میدهید که صدا را دریافت میکند. روی گوش “خوب”، یک گیرنده و یک میکروفون قرار میدهید. آنها صدای منتقل شده را از گوش بد شما به گوش خوب شما منتقل میکنند.”
سخن پایانی
سمعک کراس فراتر از یک ابزار کمک شنیداری ساده، یک تغییر دهنده بازی (Game Changer) برای افرادی است که با محدودیتهای ناشنوایی یکطرفه دست و پنجه نرم میکنند. این فناوری تخصصی، با هدف پل زدن بر شکاف صوتی، امکان بازگشت به تعاملات اجتماعی بدون استرس و افزایش آگاهی محیطی را فراهم میکند. اگرچه ممکن است قیمت سمعک کراس در ابتدا یک دغدغه به نظر برسد، اما ارزش آن در بازگرداندن آسایش، ایمنی و کیفیت ارتباطی، یک سرمایهگذاری ماندگار در نظر گرفته میشود. ما به شما توصیه میکنیم که با ارزیابی دقیق توسط یک شنواییشناس متخصص، بهترین مدل سمعک کراس را برای خود انتخاب کنید و زندگی را با آگاهی کامل از صداهای اطراف، دوباره تجربه کنید. فرصت شنیدن کامل و دوباره برقرار کردن ارتباط مؤثر در محیطهای گوناگون، امروز با سمعک کراس امکانپذیر است.
سوالات متداول
آیا میتوانم با سمعک کراس، صداها را جهتیابی کنم؟
بله، اگرچه سمعک کراس صدای سمت ناشنوا را به گوش شنوا منتقل میکند و شنیدن را از دست نمیدهید، اما جهتیابی صدا در مقایسه با شنوایی طبیعی دو گوشی، همچنان میتواند چالشبرانگیز باشد.
سمعک کراس چقدر برای کمشنوایی عمیق یکطرفه (SSD) مؤثر است؟
سمعک کراس یکی از مؤثرترین راهحلهای غیرجراحی برای ناشنوایی یکطرفه (SSD) است. کارآیی آن در تواناییاش برای برگرداندن آگاهی از صداهایی است که در سمت ناشنوا قرار دارند و این امر به ویژه در موقعیتهایی مانند رانندگی یا هنگام مکالمه در رستوران شلوغ، بسیار ارزشمند است.
آیا استفاده از سمعک کراس در طولانی مدت، به گوش شنوا آسیب میزند؟
خیر، استفاده صحیح و تنظیم شده از سمعک کراس نه تنها به گوش شنوا آسیب نمیزند، بلکه کاملاً بیخطر است.