آستانه شنوایی انسان: شناخت، اهمیت و راهکارهای بهبود آن با استفاده از سمعک‌های پیشرفته

کم‌شنوایی یکی از مشکلاتی است که افراد زیادی در سراسر جهان با آن مواجه هستند. این مشکل نه تنها توانایی شنوایی را کاهش می‌دهد، بلکه بر کیفیت زندگی افراد نیز تأثیر بسزایی می‌گذارد. هرچند کم‌شنوایی به خودی خود یک عارضه ناخواسته است، اما با پیشرفت‌های پزشکی و تکنولوژیک، این مشکل اکنون قابل کنترل و مدیریت است. یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که در این زمینه مورد بررسی قرار می‌گیرد، آستانه شنوایی است؛ مفهومی که به تعریف دقیقی از میزان شنوایی طبیعی انسان و محدوده آن اشاره دارد. در این مقاله به بررسی جامع آستانه شنوایی انسان، استانداردهای مربوط به آن و روش‌های تشخیصی و جبرانی مانند استفاده از سمعک‌های دیجیتال و هوشمند پرداخته خواهد شد.

آستانه شنوایی چیست و چرا اهمیت دارد؟

آستانه شنوایی به کمترین میزان صدایی اشاره دارد که یک فرد در فرکانس‌های مختلف قادر به شنیدن آن است. این آستانه در شرایط طبیعی بین 0 تا 25 دسی‌بل (dB) است. هرگونه کاهش در این میزان، به عنوان کم‌شنوایی شناخته می‌شود. در بسیاری از موارد، این کاهش شنوایی می‌تواند بر اثر عوامل مختلفی نظیر افزایش سن، قرار گرفتن در معرض صدای بلند، عوامل ژنتیکی یا بیماری‌های خاص رخ دهد.

چرا آستانه شنوایی اهمیت دارد؟

آستانه شنوایی شاخصی حیاتی برای تشخیص سلامت شنوایی است. اندازه‌گیری آن می‌تواند به شناسایی مشکلات شنوایی کمک کند و به عنوان معیاری برای تشخیص میزان کم‌شنوایی و تعیین نیاز به استفاده از سمعک و سایر راهکارهای درمانی مورد استفاده قرار گیرد. بررسی دقیق آستانه شنوایی می‌تواند به پیشگیری از مشکلات جدی‌تر شنوایی کمک کند.

آستانه شنوایی طبیعی انسان

1. تعریف آستانه شنوایی طبیعی

آستانه شنوایی طبیعی، کمترین میزان صدایی است که یک فرد بدون هیچ‌گونه کم‌شنوایی و در شرایط کاملاً عادی قادر به شنیدن آن است. برای اکثر افراد سالم، این آستانه در محدوده 0 تا 25 دسی‌بل قرار دارد. این بدان معناست که اگر صدای زیر 25 دسی‌بل را نشنوید، ممکن است دچار نوعی کم‌شنوایی باشید و نیاز به ارزیابی شنوایی داشته باشید.

2. عوامل مؤثر بر آستانه شنوایی

عوامل متعددی می‌توانند بر آستانه شنوایی تأثیر بگذارند، از جمله:

• سن: با افزایش سن، کاهش تدریجی در شنوایی رخ می‌دهد که به آن پیرگوشی گفته می‌شود.
• جنسیت: مطالعات نشان داده‌اند که مردان معمولاً نسبت به زنان، بیشتر در معرض کاهش شنوایی قرار دارند.
• عوامل محیطی: قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض صداهای بلند، استفاده نادرست از هدفون‌ها، یا کار در محیط‌های پر سر و صدا می‌تواند باعث بدتر شدن آستانه شنوایی شود.
• بیماری‌ها: بیماری‌های مزمنی مانند دیابت یا مشکلات عروقی می‌توانند به تدریج آستانه شنوایی را افزایش دهند.

3. اندازه‌گیری آستانه شنوایی

برای اندازه‌گیری آستانه شنوایی، معمولاً از آزمون‌های شنوایی سنجی صوت خالص (پیور تن ادیومتری) استفاده می‌شود. این آزمون‌ها با استفاده از دستگاه‌هایی انجام می‌شود که صداهایی با فرکانس و شدت‌های مختلف به گوش فرد ارسال می‌کند. فرد باید هر بار که صدای فرکانس مشخصی را می‌شنود، واکنش نشان دهد. نتیجه این آزمون می‌تواند نشان دهد که آیا فرد دارای کم‌شنوایی است یا خیر.

استانداردهای آستانه شنوایی بر اساس دستورالعمل‌های وزارت بهداشت

1. استانداردهای جهانی شنوایی

طبق استانداردهای جهانی، آستانه شنوایی طبیعی بین 0 تا 25 دسی‌بل قرار دارد. هرگونه بدتر شدن آستانه شنوایی که باعث شود فرد نتواند صدای زیر 25 دسی‌بل را بشنود، نشان‌دهنده نوعی کم‌شنوایی است. این استانداردها به وسیله سازمان جهانی بهداشت (WHO) و انجمن‌های شنوایی شناسی بین‌المللی تایید شده‌اند و به عنوان معیاری برای تشخیص مشکلات شنوایی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

2. استانداردهای وزارت بهداشت ایران

در ایران نیز طبق دستورالعمل‌های وزارت بهداشت و درمان، آستانه شنوایی طبیعی انسان باید در محدوده 0 تا 25 دسی‌بل باشد. افرادی که در آزمون‌های شنوایی سنجی، آستانه شنوایی‌شان بیشتر از این مقدار باشد، به عنوان افرادی که دچار کم‌شنوایی هستند شناخته می‌شوند و ممکن است نیاز به تجویز سمعک یا سایر راهکارهای درمانی داشته باشند.

انواع آزمون‌های سنجش شنوایی

1. ادیومتری

ادیومتری یکی از رایج‌ترین روش‌ها برای سنجش آستانه شنوایی است. در این روش، فرد در یک محیط ساکت قرار گرفته و صدایی با فرکانس‌های مختلف برای او پخش می‌شود. این تست کمک می‌کند تا میزان کم‌شنوایی در هر گوش مشخص شود.

2. تیمپانومتری

تیمپانومتری یکی دیگر از روش‌های شنوایی‌سنجی است که به بررسی وضعیت گوش میانی و پرده گوش کمک می‌کند. این روش بیشتر برای شناسایی مشکلات مرتبط با تجمع مایع در گوش میانی، عفونت‌ها یا اختلالات پرده گوش استفاده می‌شود.

3. گسیل‌های صوتی گوش (OAE)

آزمون OAE برای بررسی عملکرد سلول‌های مویی گوش داخلی انجام می‌شود. این آزمون به شناسایی مشکلاتی که ممکن است باعث کم‌شنوایی شوند کمک می‌کند و به ویژه برای تشخیص کم‌شنوایی در نوزادان و کودکان بسیار مفید است.

مشکلات مرتبط با آستانه شنوایی غیرطبیعی

1. کم‌شنوایی و انواع آن

کم‌شنوایی به سه دسته کلی تقسیم می‌شود:

• کم‌شنوایی انتقالی: که معمولاً به دلیل مشکلات در گوش خارجی یا میانی ایجاد می‌شود. این نوع کم‌شنوایی ممکن است ناشی از عفونت گوش، تجمع موم گوش یا مشکلات پرده گوش باشد.
• کم‌شنوایی حسی-عصبی: که در اثر آسیب به گوش داخلی یا اعصاب شنوایی ایجاد می‌شود. این نوع کم‌شنوایی معمولاً دائمی است و نیاز به استفاده از سمعک دارد.
• کم‌شنوایی مختلط: ترکیبی از هر دو نوع کم‌شنوایی انتقالی و حسی-عصبی است.

2. علائم کم‌شنوایی

کم‌شنوایی می‌تواند با علائم مختلفی همراه باشد، از جمله:

• مشکل در شنیدن مکالمات، به ویژه در محیط‌های پر سر و صدا
• احساس زنگ زدن گوش‌ها (وزوز گوش)
• نیاز به بلند کردن صدای تلویزیون یا رادیو
• سرگیجه یا عدم تعادل
• احساس کیپی یا پری در گوش

3. درمان کم‌شنوایی

اگرچه کم‌شنوایی حسی-عصبی معمولاً دائمی است، اما استفاده از سمعک‌های پیشرفته می‌تواند به بهبود کیفیت شنوایی و زندگی افراد کمک کند. کلینیک شنوایی‌شناسی ترنم در این زمینه، انواع سمعک‌های دیجیتال و هوشمند را تجویز می‌کند که می‌توانند به بازگرداندن شنوایی کمک کنند.

4.انواع کم‌شنوایی و تأثیر آن بر زندگی روزمره:

1. تأثیرات کم‌شنوایی بر کیفیت زندگی فرد

کم‌شنوایی یکی از مشکلات جدی است که می‌تواند به طور مستقیم بر جنبه‌های مختلف زندگی فرد تأثیر بگذارد. در اینجا به برخی از مهم‌ترین تأثیرات کم‌شنوایی بر زندگی روزمره اشاره می‌کنیم:

• مشکلات ارتباطی: افراد مبتلا به کم‌شنوایی معمولاً در برقراری ارتباطات روزمره با دیگران دچار مشکل می‌شوند. کاهش توانایی در شنیدن مکالمات، به‌ویژه در محیط‌های شلوغ، می‌تواند باعث بروز سوءتفاهم‌ها و اختلال در تعاملات اجتماعی شود.
• مشکلات اجتماعی: کم‌شنوایی می‌تواند باعث شود که افراد کمتر در جمع‌های اجتماعی حضور پیدا کنند یا احساس ناتوانی در برقراری مکالمات راحت داشته باشند. این موضوع ممکن است منجر به انزوای اجتماعی یا احساس بیگانگی در گروه‌های اجتماعی شود.
• تأثیرات روانی: کم‌شنوایی می‌تواند تأثیرات روانی نظیر افسردگی، اضطراب و کاهش اعتماد به نفس ایجاد کند. افرادی که دچار کم‌شنوایی هستند، ممکن است احساس کنند که دیگر نمی‌توانند مانند گذشته به خوبی در فعالیت‌های روزمره شرکت کنند، که این موضوع به مرور می‌تواند وضعیت روانی آن‌ها را تحت تأثیر قرار دهد.

2. کم‌شنوایی یک‌طرفه و دوطرفه

کم‌شنوایی یک‌طرفه و کم‌شنوایی دوطرفه هر کدام اثرات مختلفی بر شنیدن اصوات محیطی و کیفیت زندگی فرد دارند.

• کم‌شنوایی یک‌طرفه: در این نوع کم‌شنوایی، یکی از گوش‌ها قادر به شنیدن درست نیست یا عملکرد مناسبی ندارد. افراد مبتلا به این نوع کم‌شنوایی ممکن است در تشخیص جهت صدا و همچنین در مکالمات در محیط های پر سر و صدا دچار مشکل شوند. این موضوع به طور خاص در موقعیت‌هایی مانند رانندگی یا مکالمات گروهی مشکل‌ساز است.
• کم‌شنوایی دوطرفه: در این نوع کم‌شنوایی، هر دو گوش به طور همزمان دچار کاهش شنوایی هستند. این وضعیت می‌تواند به مشکلات بیشتری در شنیدن صداهای محیطی منجر شود و ممکن است تأثیر بیشتری بر زندگی روزمره افراد بگذارد. افراد با کم‌شنوایی دوطرفه در محیط‌های شلوغ ممکن است به سختی بتوانند صدای گفتار را از نویزهای محیطی تفکیک کنند. این نوع کم‌شنوایی معمولاً نیازمند استفاده از سمعک یا دیگر وسایل کمکی شنوایی است.

سمعک‌ها و انواع آنها

1. سمعک آنالوگ

سمعک‌های آنالوگ از اولین نسل‌های سمعک‌ها هستند که صداها را به صورت یکنواخت تقویت می‌کنند. این نوع سمعک‌ها  امروزه به دلیل محدودیت‌های موجود کمتر استفاده می‌شوند.

2. سمعک دیجیتال

سمعک‌های دیجیتال با بهره‌گیری از فناوری پردازش دیجیتال صدا، قابلیت‌های متعددی از جمله حذف نویز و تقویت صداهای مورد نیاز را دارند. این نوع سمعک‌ها امکان تنظیم دقیق‌تر و متناسب با نیازهای شنوایی هر فرد را فراهم می‌کنند و به همین دلیل انتخاب بهتری برای افراد مبتلا به کم‌شنوایی هستند.

3. سمعک‌های هوشمند

سمعک‌های هوشمند از تکنولوژی‌های پیشرفته‌ای استفاده می‌کنند که به آنها امکان می‌دهد به طور خودکار تنظیمات صدا را بر اساس محیط اطراف کاربر تغییر دهند.

اهمیت تجویز صحیح سمعک

1. چرا تجویز سمعک باید توسط متخصص انجام شود؟

تجویز سمعک یک فرآیند دقیق است که نیاز به دانش و تجربه کافی در زمینه شنوایی‌شناسی دارد. سمعک‌هایی که به درستی تنظیم و تجویز نشوند، نه تنها مشکلات شنوایی را حل نمی‌کنند، بلکه ممکن است باعث بروز مشکلات جدیدی نیز شوند. متخصصین شنوایی در کلینیک ترنم با انجام آزمون‌های دقیق و بررسی وضعیت شنوایی هر فرد، بهترین نوع سمعک را انتخاب و تجویز می‌کنند.

2. تنظیمات دقیق سمعک

بعد از تجویز، تنظیم دقیق سمعک آن اهمیت ویژه‌ای دارد. متخصصین کلینیک ترنم با استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته، سمعک‌ها را به گونه‌ای تنظیم می‌کنند که بهترین کیفیت صدا را برای کاربر فراهم کنند. این تنظیمات شامل تقویت صداهای گفتاری، کاهش نویزهای پس‌زمینه و بهبود کلی کیفیت شنیداری است.

خدمات کلینیک شنوایی‌شناسی ترنم

کلینیک شنوایی‌شناسی ترنم یکی از مراکز پیشرو در زمینه ارزیابی و درمان مشکلات شنوایی است. این کلینیک با بهره‌گیری از تجهیزات پیشرفته و تیم متخصص، تمامی خدمات لازم برای بهبود شنوایی را ارائه می‌دهد. از جمله خدمات این کلینیک عبارتند از:

• ارزیابی کامل شنوایی
• مشاوره تخصصی در زمینه تجویز سمعک
• فروش سمعک‌های دیجیتال و هوشمند
• درمان سرگیجه
• رفع وزوز گوش
• تعویض باتری و تعمیر سمعک

مراقبت‌های پیشگیرانه برای حفظ سلامت شنوایی

شنوایی یکی از مهم‌ترین حواس انسانی است که با وجود اهمیت بالای آن، بسیاری از ما به درستی از آن مراقبت نمی‌کنیم. قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض صداهای بلند یا استفاده نادرست از وسایل صوتی می‌تواند به تدریج باعث کاهش شنوایی و حتی آسیب‌های دائمی شود. با پیروی از توصیه‌های سازمان‌های بین‌المللی و انجام برخی اقدامات پیشگیرانه، می‌توان از مشکلات شنوایی جلوگیری کرد.

1. توصیه‌های به‌روز سازمان‌های بین‌المللی برای جلوگیری از کم‌شنوایی

سازمان‌های بهداشت بین‌المللی نظیر سازمان جهانی بهداشت (WHO) و انجمن بین‌المللی شنوایی‌شناسی (AAA) توصیه‌هایی برای محافظت از شنوایی و جلوگیری از کم‌شنوایی ارائه کرده‌اند. این توصیه‌ها شامل موارد زیر است:

• محدود کردن قرار گرفتن در معرض صداهای بلند: صدای بلند (بالاتر از 85 دسی‌بل) می‌تواند به سرعت به شنوایی آسیب بزند. توصیه می‌شود از قرار گرفتن طولانی‌مدت در محیط‌های پر سر و صدا خودداری شود. اگر مجبور به حضور در چنین محیط‌هایی هستید، بهتر است از وسایل محافظ شنوایی استفاده کنید.
• استفاده ایمن از وسایل صوتی شخصی: بسیاری از افراد به دلیل گوش دادن به موسیقی با هدفون در سطوح صدای بسیار بالا دچار کم‌شنوایی می‌شوند. طبق دستورالعمل‌های جدید WHO، توصیه می‌شود که صدای هدفون‌ها را تا 60 درصد از حداکثر ولوم محدود کرده و زمان استفاده را کنترل کنیم.
• استراحت به گوش‌ها: اگر در محیط‌های پر سر و صدا مانند کنسرت‌ها یا باشگاه‌ها حضور دارید، به گوش‌هایتان استراحت دهید. به ازای هر یک ساعت قرار گرفتن در معرض صدای بلند، به گوش‌های خود 10 دقیقه استراحت دهید.
• چکاپ‌های منظم شنوایی: بررسی منظم شنوایی توسط متخصصان شنوایی‌شناسی می‌تواند به شناسایی زودهنگام مشکلات کمک کند. افرادی که در معرض خطر بیشتری هستند، مانند کارگران صنعتی یا کسانی که به طور مداوم از وسایل صوتی استفاده می‌کنند، باید به صورت دوره‌ای شنوایی خود را ارزیابی کنند.

2. بررسی راهکارهایی برای محافظت از گوش

استفاده از محافظ گوش در محیط‌های پر سر و صدا:

• در مکان‌هایی که صداهای بلند مانند کارگاه‌های صنعتی، کنسرت‌ها، یا فرودگاه‌ها وجود دارد، استفاده از گوشی‌های محافظ توصیه می‌شود. این وسایل محافظتی می‌توانند سطح صدا را به حدی کاهش دهند که برای گوش‌ها مضر نباشد. استفاده از گوش‌گیرهای محافظ یا هدست‌های ضد صدا می‌تواند از تأثیرات مضر صدای بلند بر شنوایی جلوگیری کند.

کاهش استفاده از هدفون با صدای بلند:

• استفاده مکرر از هدفون با صدای بلند یکی از عوامل اصلی کاهش شنوایی در جوانان است. توصیه می‌شود که:
  • صدای هدفون همیشه در سطحی باشد که بتوان صدای محیط را نیز شنید.
  • مدت زمان استفاده از هدفون در طول روز محدود شود.

نتیجه‌گیری

شنوایی یکی از حیاتی‌ترین حواس انسان است و توجه به سلامت آن اهمیت زیادی دارد. مشکلات شنوایی می‌توانند به طور جدی بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارند. با استفاده از خدمات کلینیک شنوایی‌شناسی ترنم، شما می‌توانید از سلامت شنوایی خود اطمینان حاصل کنید و در صورت نیاز، بهترین سمعک را برای بهبود شنوایی خود انتخاب کنید.